Conectar con nosotros

Blogspot

Iritzia: Obamak zergatik ez lukeen Putinen ukrainar erokeria erori behar

PARTEKATU:

Argitaratutako

on

Zure erregistroa baimendutako moduetan edukia eskaintzeko eta zure ezagutza hobetzeko erabiltzen dugu. Harpidetza edozein unetan har dezakezu.

Tropak-Ukrainan-600x400Anatol Lieven-en eskutik Demokrazia irekia

Errusia eta mendebaldea konspiratu dira herrialdea urratzeko. Bi aldeek jarrita egon behar dute orain edo ondorioei aurre egin behar diete.

Errusiak eta mendebaldeak Ukrainan nola eskuz gainjarri dituzten ondorioen lekuko gara. Premiazkoa da biek hartu dituzten jarrera batzuetatik aldentzeko moduak aurkitzea. Bestela, emaitza oso erraz gerra zibila, Errusiako inbasioa, Ukrainaren banaketa eta datozen belaunaldietan Europak jazarriko duen gatazka izan liteke.

Emaitza horretaz balia zitekeen herrialde bakarra Txina da. Irakeko inbasioarekin eta Afganistango kanpainaren kudeaketa txar izugarriarekin gertatu bezala, AEBak beste hamarkada batez distraituko lirateke gaur egun munduan duen lehia parekide bakarrarekin nola egin behar den galdeketatik. Hala ere, munduko ekonomiak Ukrainako gerran izan ditzakeen munduaren ondorio izugarriak direla eta, litekeena da Pekinek ere ez lukeela horrelako emaitza onik hartuko.

Ukrainari buruzko datu erabat ukaezina, duela bi hamarkada independentziaz geroztik hauteskunde eta inkesta guztietatik garrasi egiten duena, herrialdeko biztanleria Errusia aldeko eta Mendebaldeko aldeko sentimenduen artean banatuta dago. Alde bateko edo besteko hauteskunde garaipen guztiak alde txikia izan dute, eta, ondoren, kontrako koalizio baten hauteskunde garaipenarekin alderantzikatu da.

Herria duela gutxi arte salbatu duena ukrainarrek bi posizioetako elementuak partekatzen dituzten erdibide jakin bat izatea da; ondorioz banaketa ez zela argi eta garbi zehaztu; eta mendebaldeak eta Errusiak, oro har, ukrainarrek jarrera horien artean argi aukeratzera behartzeari uko egin ziotela.

George W. Bushek bigarren karguan presidente gisa, AEBek, Britainia Handiak eta NATOko beste herrialde batzuek moralki kriminala egin zuten hautu hori Ukrainarentzako NATOko Kide Ekintza Planaren eskaintzarekin (nahiz eta behin eta berriz inkestek erakutsi duten inguruan). NATOko kide izatearen aurka dauden ukrainarren bi herenak). Frantziako eta Alemaniako oposizioak gaizki aholkatutako Gambit atzeratu zuen, eta 2008ko abuztuaren ondoren, lasai utzi zuten. Hilabete hartako Georgiako eta Errusiako gerrak argi utzi zituzten NATOren hedapenaren muturreko arriskuak, eta Estatu Batuak ez zirela hain zuzen ere borrokatuko Sobietar Batasun ohian zeuden aliatuak defendatzeko.

iragarki

SESB erori eta ondorengo bi hamarkadetan, agerian gelditu behar zen ez mendebaldean ez Errusian ez zutela aliatu fidagarririk Ukrainan. Kieveko manifestazioek askotariko frogak egin dituzten moduan, Ukrainako "mendebaldekoen aldeko" kanpamentuak mendebaldeko demokrazia eta mendebaldeko kultura modernoa gorroto duten ultra-nazionalista eta baita neofaxista ugari ere baditu. Sobietar antzinako establezimenduko Errusiako aliatuei dagokienez, Errusiatik ahalik eta diru laguntza gehien atera dute, gehiena beraien poltsikoetara desbideratu dute eta Errusiaren alde ahalik eta gutxien egin dute.

Azken urtean, Errusia eta Europar Batasuna Ukrainak behartzen ahalegindu ziren haien artean argi aukeratzera —eta erabat aurreikus daitekeen emaitza herrialdea erauztea izan da. Errusia Ukraina Eurasiako Aduana Batasunera erakartzen saiatu zen, erreskate ekonomiko masiboa eta diruz lagundutako gas hornidurak eskainiz. Europar Batasuna orduan blokeatzen saiatu zen elkarte akordioa eskainiz, nahiz eta (hasieran) diru laguntza garrantzitsu handirik ez izan. Ez Errusiak, ez EBk ez zuten ahalegin handirik egin elkarrekin hitz egiteko Ukrainak nolabait bi akordioak uztartzea ahalbidetuko zuen konpromisoa lortu ahal izateko, alderdiak aukeratu beharrik ez izateko.

Viktor Janukovitx presidenteak EBren eskaintzari uko egiteak altxamendu bat eragin zuen Kieven eta Ukrainako mendebaldeko eta erdialdeko zatietan, eta Kievek bere ihesaldia egin zuen, Ukrainako parlamentuan bere aldeko askorekin batera. Horrek porrot geopolitiko oso larria suposatzen du Errusiarentzat. Orain bistakoa da Ukraina, oro har, ezin dela Eurasiako Batasunera sartu, batasun hori Putinen administrazioak espero zuenaren itzalera murriztuz. Eta Errusiak ofizialki aitortzen jarraitzen badu ere, Janukovitx presidentea Kieveko boterera itzul daiteke soilik Mosku Ukrainaren neurri handiko inbasioa abiarazteko eta bere hiriburua indarrez jabetzeko prest badago.

Emaitza odol isuri izugarria izango litzateke, Errusiak mendebaldearekin dituen harremanen erabateko kolapsoa eta mendebaldeko inbertsioak Errusian, krisi ekonomiko apurtzailea eta Errusiak Txinarekiko duen menpekotasun ekonomiko eta geopolitikoa saihestezina.

Baina mendebaldeko gobernuak ere oso egoera arriskutsuan jarri dira. Milizia ultra-nazionalistek gobernu hautatua botatzea onartu dute, eta hautatutako parlamentuaren zati handi bat ere kanporatu dute. Horrek aurrekari ezin hobea izan du errusiarrek babestutako miliziek herrialdeko ekialdean eta hegoaldean boterea eskuratzeko.

Mendebaldea isil-isilik egon da Kieveko parlamentu zorrotzak errusiar eta beste hizkuntza gutxituen ofizialtasuna abolitu zuen bitartean, eta gobernu berriko kideek Janukovitxen alde zeuden alderdi nagusiak debekatuko zituztela publikoki mehatxatu zuten —herena inguru modu eraginkorrean desautatuko zuen ahalegina—. biztanleriaren.

Urteak igaro ondoren Ukrainako gobernuek erreforma mingarriak egin ditzaten mendebaldera hurbiltzeko exijitu ondoren, mendebaldea egoera paradoxikoan dago. Gobernu berria Errusiaren babesaren kontrako iraultzatik salbatu nahi badu, jende arrunta urruntzen duen edozein erreforma ahaztu beharko du eta, horren ordez, sekulako dirutzak eman beharko ditu, haririk gabe. EBk baimendu die Kieveko manifestariei beren ekintzek Ukraina EBko kide izatera hurbildu dutela, baina, zerbait izatekotan, orain iraultza baino lehenago baino urrunago dago.

Egoera horietan, ezinbestekoa da mendebaldea eta Errusia zuhurtziaz jokatzea. Hemen arazoa ez da Krimea. Kieven Janukovitx gobernua kargutik kendu zuten unetik, nabaria zen Krimea Ukrainaren aurka galdu zela. Errusiak penintsulako kontrol militar osoa du biztanleriaren gehiengo handi baten laguntzarekin, eta mendebaldeko inbasio militarrak soilik kanporatu dezake.

Horrek ez du esan nahi Krimeak independentzia aldarrikatuko duenik. Orain arte, Krimeako parlamentuaren deia autonomia handitzeko baino ez da izan. Esan nahi du, hala ere, Errusiak erabakiko duela Krimearen patua noiz eta nahi duen bezala. Momentuz, Moskuk Krimea erabiltzen duela dirudi, Janukovitx bezala, Ukraina osoan garapenean eragiteko.

Badirudi nekez Kieveko gobernua Krimea indarrez berreskuratzen saiatuko dela, bai horrek ezinbesteko porrota ekarriko lukeelako, eta baita nazionalista ukrainar batzuek ere modu pribatuan esan didatelako Krimea ez dela inoiz Ukraina historikoaren parte izan. Sakrifikatzeko prest egongo lirateke Ukrainako gainerako herrialdeak Errusiaren orbitatik ateratzeko prezioa balitz.

Hori ez da egia errusiar populazio etniko garrantzitsuak dituzten Ukrainako hiri garrantzitsuetan, hala nola Donetsk, Kharkov eta Odessa. Orain benetako eta premiazko arazoa Ukrainako ekialdean eta hegoaldean gertatzen dena da, eta ezinbestekoa da alde biek indarra erabiltzen hastea. Ukrainako gobernu berriak edo milizia nazionalistek hautatutako tokiko agintariak botatzeko eta eskualde horietan gobernuaren aurkako manifestazioak zapaltzeko edozein jokaerak Errusiako esku hartze militarra eragingo du. Errusiako edozein esku-hartze militarrek, aldi berean, Ukrainako gobernua eta armada (edo gutxienez bere alderdi nazionalistagoak) borrokatzera behartuko dituzte.

Mendebaldeak murrizketa eskatu behar du

Mendebaldeak, beraz, murrizketa eskatu behar du —Moskutik ez ezik, Kievek ere bai—. Kieveko gobernuari emandako edozein laguntzak herrialdearen ekialdeko eta hegoaldeko errusiera hiztunen populazioak lasaitzeko neurriekin erabat baldintzatu beharko luke: tokiko agintari hautatuak errespetatzea; hizkuntza gutxituen ofizialtasuna berreskuratzea; eta, batez ere, indarrik ez erabiltzea eskualde horietan. Epe luzera, Ukraina elkarrekin mantentzeko modu bakarra konstituzio federal berri bat sartzea izan daiteke eskualde desberdinetarako askoz eskumen handiagoak dituena.

Baina hori etorkizunerako da. Oraingoz, behar izugarria gerra saihestea da. Ukrainako gerra hondamendi ekonomiko, politiko eta kulturala litzateke Errusiarentzat. Modu askotan, herrialdea ez zen inoiz berreskuratuko, baina Errusiak berak irabaziko zuen gerra. 2008ko abuztuan frogatu zen bezala, Errusiak SESB ohian zituen bere interes nagusiak erasotzat jotzen baditu, Errusiak borroka egingo du. NATOk ez du egingo. Horregatik, Ukrainako gerra ere kolpe latza izango litzateke NATOren eta Europar Batasunaren prestigiorako, eta erakunde horiek ere ez dira inoiz berreskuratuko.

Duela mende bat, benetako interes komunak haien arteko desberdintasunak izugarri gainditzen zituzten bi taldeek Europako gerrara eraman zezaten, 10 milioi pertsona baino gehiago hil ziren eta herrialde guztiek galera konponezinak izan zituzten. Hildako horien izenean, Mendebaldeko, Errusiako eta Ukrainako herritar sano eta arduratsu guztiek kontuz eta neurrigabe eskatu beharko liekete dagokien buruzagiei.

Partekatu artikulu hau:

EU Reporter-ek kanpoko iturri ezberdinetako artikuluak argitaratzen ditu, ikuspuntu ugari adierazten dituztenak. Artikulu hauetan hartutako jarrerak ez dira nahitaez EU Reporterenak izan.

Modako